Drawieński Park Narodowy to jeden, spośród 23 polskich parków narodowych, ale jedyny, który leży na terenie aż trzech województw: lubuskiego, zachodniopomorskiego i wielkopolskiego. Jego ekosystem związany jest ze zlewnią rzeki Drawy i jej dopływu – Płocicznej oraz licznymi jeziorami. Jedną z atrakcji, oferowaną przez ten Park dla pieszych turystów jest ścieżka dydaktyczna (poznawcza) „Jezioro Ostrowieckie”. Jak na swojej stronie www informuje Drawieński Park Narodowy, szczyci się ona tytułem „Profesjonalnie przygotowana ścieżka dydaktyczna”, otrzymanym w ramach konkursu „Ścieżka dydaktyczna roku 2008”. Faktycznie trasa jest dobrze przygotowana i ciekawie poprowadzona, tablice informacyjne dają możliwość poszerzenia wiedzy i zaspokojenia ciekawości. Zapraszam na wspólny, wirtualny spacer!
Ścieżka poznawcza „Jezioro Ostrowieckie” – przebieg w terenie
Trasa ścieżki poznawczej wiedzie od parkingu przy południowym krańcu jeziora Ostrowieckiego, poprzez osadę Ostrowite, aż do ruin młyna – Starej Węgorni. Całość liczy ok. 7,5km w jedną stronę. Drogę powrotną można odbyć po identycznej trasie lub skrócić – od osady Ostrowite, zamiast wracać 5km ścieżką, można wybrać czarny 2km szlak wprost do parkingu. Choć trasa momentami pagórkowata, wcale nie jest trudna. Nawierzchnia jest dobrze przygotowana do ruchu pieszego. Bezpieczną nawigację po ścieżce, zapewniają oznaczenia na rozejściach i skrzyżowaniach szlaków oraz wzdłuż trasy. Zielony symbol drzewa iglastego na białym tle to znak, którego należy wypatrywać.
Idąc od początku ścieżki poznawczej, kolejno w terenie trafimy na:
– drewniany most na przesmyku pomiędzy dwoma częściami jeziora Ostrowieckiego (ok. km 1,5),
– przebieg ścieżki naturalnym wałem pomiędzy jeziorami (od km ok.2,1 do km ok. 3,1),
– ciekawostka przyrodnicza – ponor (ok. km 3,6),
– malowniczy przebieg ścieżki przy brzegu jeziora Czarnego (od km ok.3,8 do km ok. 4,5),
– niewielki pomost nad jeziorem Czarnym – dobry spot fotograficzny (ok. km 4,5),
– droga przez osadę Ostrowite – zabytkowa aleja klonowa (od km ok.5,1 do km ok.5,6),
– zabudowa w konstrukcji ryglowej z XIX i XXw. (ok. km 5,2),
– ruiny kościoła i cmentarz (ok. km 5,6),
– Stara Węgornia – ruiny młyna wodnego (ok. km 7,5 – koniec ścieżki).
Atrakcje przyrodnicze na trasie ścieżki poznawczej
Jezioro Ostrowieckie
Polodowcowe, rynnowe Jezioro Ostrowieckie (inne nazwy to Ostrowite lub Ostrowiec) jest największym zbiornikiem w Drawieńskim Parku Narodowym. W najgłębszym miejscu ma ok. 28,5m. Znajdują się na nim trzy wyspy: Lech, Okrzeja i Pokrzywka. Na wszystkich wyspach gniazdują okazy awifauny objęte w Polsce ścisłą ochroną – gągoł i tracz nurogęś. Jest też możliwość wypatrzenia bielika. Pośród bogatej ichtiofauny, szczególna duma jeziora to ekologiczna forma pstrąga – troć jeziorowa – bardzo już rzadka w polskich wodach. Praktycznie cały zachodni brzeg udostępniony jest dla turystów (ścieżka poznawcza i żółty szlak) oraz wędkarzy (ok. 30 pomostów), natomiast brzeg wschodni pozostawiono naturze, odwiedzający nie mają tam dostępu.
Jezioro Czarne
Mniejsze, ale o ok. 0,5m głębsze niż Ostrowieckie, jest Jezioro Czarne. To akwen wyjątkowy pod wieloma względami:
– powstało ok. 10tys. lat temu z wytopienia bryły lodu w bezodpływowym zagłębieniu terenu,
– jego wody mają przejrzystość nawet do 7m i szafirową barwę,
– woda poniżej 17m głębokości nigdy nie została zmącona – brak wymiany z górnymi warstwami skutkuje brakiem tlenu i życia w głębinach (poza bakteriami beztlenowymi),
– zachodzi tu specyficzny odpływ wód z jeziora – poprzez przesączanie się do niewielkiego oczka, które stanowi ponor.
Ponor – zjawisko krasowe
Ponor, w Drawieńskim Parku Narodowym, zaobserwujemy w postaci małego oczka wodnego na południowym krańcu Jeziora Czarnego. To unikatowe i nie do końca wyjaśnione zjawisko odpływu wód z Jeziora i wsiąkania ich w glebę. Fascynujące w tej lokalizacji, ponieważ zwykle, zachodzi w górach, gdzie w wapiennych skałach woda drąży korytarze, którymi odpływa. Pytanie, gdzie „znika” woda z tutejszego oczka, skoro okolica nie jest zbudowana z wapienia? Istnieje pewna teoria, jednak ta zagadka czeka nadal na naukowe wyjaśnienie.
Pozaprzyrodnicze atrakcje na trasie ścieżki poznawcze
Pozycja Pomorska – potocznie: Wał Pomorski
Pozycja Pomorska liczy ok. 900 obiektów rozciągniętych na długości ok. 300km. Fortyfikacja była budowana przez Niemców w okresie 1931-1939, wzdłuż ówczesnej granicy z Polską. Pierwotnie miała służyć obronie przed wojskom polskim, a ostatecznie – przed Armią Czerwoną idącą na Berlin. Liczne zbiorniki i cieki wodne stanowiły naturalne przeszkody terenowe, stąd budowa fortyfikacji w tym miejscu była uzasadniona. Na obszarze Drawieńskiego Parku Narodowego, pozostałości linii obronnej odnajdziemy we wschodniej części Parku. Już na samym początku ścieżki poznawczej „Jezioro Ostrowieckie”, tuż przy parkingu, znajdują się pozostałości dwóch schronów bojowych oraz schronu biernego. Pobliski most nad kanałem, pochodzi z tego samego okresu co fortyfikacje. W konstrukcji obiektu, nad lustrem wody wykonano nisze na materiały wybuchowe, na wypadek konieczności szybkiego wysadzenia przeprawy w powietrze.
Tradycyjne domy drewniane w Puszczy Drawskiej
Charakterystyczny mur pruski oraz domy ryglowe i szachulcowe, choć spotykane w różnych rejonach Polski, zwykle budzą zainteresowanie turystów. W Osadzie Ostrowite, założonej w 1588r., widoczne w konstrukcji domów drewniane słupy, rygle, zastrzały i podwaliny, malowniczo komponują się z pokrytym białym tynkiem wypełnieniem ścian. Dawniej we wsi znajdowało się 19 domostw, aktualnie pozostały 4. Cała Puszcza Drawska, niegdyś była stosunkowo gęsto zaludniona, stąd stare budynki o ciekawej architekturze, znajdziemy w wielu lokalizacjach. Również ruiny dawnych cmentarzy, z charakterystycznymi nagrobkami, w formie ściętych pni drzew, dowodzą gęstszego niegdyś zasiedlenia tych terenów.
Stara Węgornia
Budowa młyna wodnego na rzece Płocicznej miała miejsce w latach 20. XIX w. Inwestycja związana była z majątkiem von Sydowa z Głuska. Na kanale bocznym, tzw. młynówce powstała też pułapka na węgorze (węgornia), która była użytkowana jeszcze do lat 70. XX w. Płociczna, to też ciekawy kawałek historii – od XIV w. była na niej granica Brandenburgii i Wielkopolski, od lat 60. stanowi zaś granicę województw koszalińskiego i poznańskiego, potem pilskiego i gorzowskiego, a obecnie lubuskiego, zachodniopomorskiego i wielkopolskiego. Odwiedzając teraz Starą Węgornię, leżącą na końcu ścieżki poznawczej, drugi brzeg rzeki to już województwo zachodniopomorskie.
Ścieżka poznawcza „Jezioro Ostrowieckie” to kontakt z przyrodą w atrakcyjnym wydaniu
Opisane powyżej atrakcje, to zapowiedź tego, co czeka na osoby przemierzające Drawieński Park Narodowy wzdłuż ścieżki poznawczej „Jezioro Ostrowieckie”. Zalet aktywności na świeżym powietrzu i kontaktu z przyrodą, reklamować nie ma potrzeby. Rekomendować zaś śmiało można samą ścieżkę. To naprawdę piękna opcja na wędrówkę, a odległość 15km w obie strony (lub niespełna 12km – wybierając powrót czarnym szlakiem) w tempie spacerowym, to maksymalnie 5 godzin.
