Drawieński Park Narodowy to jeden, spośród 23 polskich parków narodowych, ale jedyny, który leży na terenie aż trzech województw: lubuskiego, zachodniopomorskiego i wielkopolskiego. Jego ekosystem związany jest ze zlewnią rzeki Drawy i jej dopływu – Płocicznej oraz licznymi jeziorami. Jedną z atrakcji, oferowaną przez ten Park dla pieszych turystów jest ścieżka dydaktyczna (poznawcza) „Jezioro Ostrowieckie”. Jak na swojej stronie www informuje Drawieński Park Narodowy, szczyci się ona tytułem „Profesjonalnie przygotowana ścieżka dydaktyczna”, otrzymanym w ramach konkursu „Ścieżka dydaktyczna roku 2008”. Faktycznie trasa jest dobrze przygotowana i ciekawie poprowadzona, tablice informacyjne dają możliwość poszerzenia wiedzy i zaspokojenia ciekawości. Zapraszam na wspólny, wirtualny spacer!
Drawieński Park Narodowy – rezerwat przyrody
Drawieński Park Narodowy to wyjątkowe miejsce na mapie Polski, które zachwyca swoją różnorodnością przyrodniczą. Park, położony na pograniczu trzech województw: zachodniopomorskiego, lubuskiego i wielkopolskiego, jest domem dla wielu gatunków flory i fauny.
Rezerwat przyrody w Drawieńskim Parku Narodowym
Drawieński Park Narodowy został utworzony w 1990 roku i od tego czasu stanowi ważne miejsce dla ochrony przyrody w Polsce. W jego skład wchodzi wiele obszarów ochrony ścisłej oraz rezerwatów przyrody. Jednym z nich jest Torfowisko Osowiec, które jest pojeziernym torfowiskiem i przez lata stało się ważnym obszarem dla różnych gatunków roślin i zwierząt.
Park jest również domem dla wielu ekosystemów leśnych i nieleśnych. Charakterystycznymi elementami przyrody tego terenu są ekosystemy wodne, które tworzą główne osie Parku – rzeki Drawa i jej dopływ Płociczna. Te rzeki przepływają przez teren parku, tworząc malownicze krajobrazy i stanowiąc ważne siedlisko dla wielu gatunków ryb i innych organizmów wodnych.
W Drawieńskim Parku Narodowym pod ochroną znajdują się nie tylko ekosystemy leśne, ale również cała fauna i flora. Park skupia się na ochronie tych gatunków, które są zagrożone wyginięciem lub mają szczególne znaczenie dla zachowania bioróżnorodności w regionie.
Ścieżka poznawcza „Jezioro Ostrowieckie” – przebieg w terenie
Trasa ścieżki poznawczej wiedzie od parkingu przy południowym krańcu jeziora Ostrowieckiego, poprzez osadę Ostrowite, aż do ruin młyna – Starej Węgorni. Całość liczy ok. 7,5km w jedną stronę. Drogę powrotną można odbyć po identycznej trasie lub skrócić – od osady Ostrowite, zamiast wracać 5km ścieżką, można wybrać czarny 2km szlak wprost do parkingu. Choć trasa momentami pagórkowata, wcale nie jest trudna. Nawierzchnia jest dobrze przygotowana do ruchu pieszego. Bezpieczną nawigację po ścieżce, zapewniają oznaczenia na rozejściach i skrzyżowaniach szlaków oraz wzdłuż trasy. Zielony symbol drzewa iglastego na białym tle to znak, którego należy wypatrywać.
Idąc od początku ścieżki poznawczej, kolejno w terenie trafimy na:
– drewniany most na przesmyku pomiędzy dwoma częściami jeziora Ostrowieckiego (ok. km 1,5),
– przebieg ścieżki naturalnym wałem pomiędzy jeziorami (od km ok.2,1 do km ok. 3,1),
– ciekawostka przyrodnicza – ponor (ok. km 3,6),
– malowniczy przebieg ścieżki przy brzegu jeziora Czarnego (od km ok.3,8 do km ok. 4,5),
– niewielki pomost nad jeziorem Czarnym – dobry spot fotograficzny (ok. km 4,5),
– droga przez osadę Ostrowite – zabytkowa aleja klonowa (od km ok.5,1 do km ok.5,6),
– zabudowa w konstrukcji ryglowej z XIX i XXw. (ok. km 5,2),
– ruiny kościoła i cmentarz (ok. km 5,6),
– Stara Węgornia – ruiny młyna wodnego (ok. km 7,5 – koniec ścieżki).
Atrakcje przyrodnicze na trasie ścieżki poznawczej
Jezioro Ostrowieckie
Polodowcowe, rynnowe Jezioro Ostrowieckie (inne nazwy to Ostrowite lub Ostrowiec) jest największym zbiornikiem w Drawieńskim Parku Narodowym. W najgłębszym miejscu ma ok. 28,5m. Znajdują się na nim trzy wyspy: Lech, Okrzeja i Pokrzywka. Na wszystkich wyspach gniazdują okazy awifauny objęte w Polsce ścisłą ochroną – gągoł i tracz nurogęś. Jest też możliwość wypatrzenia bielika. Pośród bogatej ichtiofauny, szczególna duma jeziora to ekologiczna forma pstrąga – troć jeziorowa – bardzo już rzadka w polskich wodach. Praktycznie cały zachodni brzeg udostępniony jest dla turystów (ścieżka poznawcza i żółty szlak) oraz wędkarzy (ok. 30 pomostów), natomiast brzeg wschodni pozostawiono naturze, odwiedzający nie mają tam dostępu.
Jezioro Czarne
Mniejsze, ale o ok. 0,5m głębsze niż Ostrowieckie, jest Jezioro Czarne. To akwen wyjątkowy pod wieloma względami:
– powstało ok. 10tys. lat temu z wytopienia bryły lodu w bezodpływowym zagłębieniu terenu,
– jego wody mają przejrzystość nawet do 7m i szafirową barwę,
– woda poniżej 17m głębokości nigdy nie została zmącona – brak wymiany z górnymi warstwami skutkuje brakiem tlenu i życia w głębinach (poza bakteriami beztlenowymi),
– zachodzi tu specyficzny odpływ wód z jeziora – poprzez przesączanie się do niewielkiego oczka, które stanowi ponor.
Ponor – zjawisko krasowe
Ponor, w Drawieńskim Parku Narodowym, zaobserwujemy w postaci małego oczka wodnego na południowym krańcu Jeziora Czarnego. To unikatowe i nie do końca wyjaśnione zjawisko odpływu wód z Jeziora i wsiąkania ich w glebę. Fascynujące w tej lokalizacji, ponieważ zwykle, zachodzi w górach, gdzie w wapiennych skałach woda drąży korytarze, którymi odpływa. Pytanie, gdzie „znika” woda z tutejszego oczka, skoro okolica nie jest zbudowana z wapienia? Istnieje pewna teoria, jednak ta zagadka czeka nadal na naukowe wyjaśnienie.
Drawieński Park Narodowy – fauna i flora oraz gatunki zagrożone
Drawieński Park Narodowy jest prawdziwym skarbnicą różnorodności biologicznej w Polsce. Jego tereny są domem dla wielu gatunków roślin i zwierząt, w tym wielu gatunków zagrożonych.
Flora parku
Flora Drawieńskiego Parku Narodowego jest niezwykle bogata i różnorodna. Występują tutaj gatunki atlantyckie, kserotermiczne oraz subarktyczne. Wiele z nich jest objętych ochroną gatunkową. Wśród nich można wyróżnić wiele rzadkich gatunków mszaków, torfowców oraz porostów. Rośliny te są pod ochroną, ponieważ są to gatunki rzadkie, unikatowe i zagrożone wyginięciem.
Fauna parku
Jeśli chodzi o faunę, Drawieński Park Narodowy jest domem dla wielu gatunków zwierząt. Wśród nich wyróżniają się kormorany, bociany czarne, tracze nurogęsie, gągoły, kanię czarną, kanię rudą, bielika oraz orlika. W wodach parku żyje prawie 40 gatunków ryb, w tym bardzo rzadka troć jeziorowa. Gady są reprezentowane przez 7 gatunków, w tym jaszczurki, padalce, zaskronce oraz żmiję zygzakowatą.
Jednym z najcenniejszych elementów przyrody Parku jest ichtiofauna. Wśród gatunków ryb znajdują się skrajnie zagrożone, takie jak minogi rzeczne i strumieniowe oraz łososie.
Zagrożenia dla fauny i flory
Wiele gatunków roślin i zwierząt w Drawieńskim Parku Narodowym jest zagrożonych wyginięciem. Dlatego tak ważne jest prowadzenie działań na rzecz ich ochrony oraz edukacja ekologiczna, która podkreśla znaczenie zachowania różnorodności biologicznej w regionie.
Wspieranie ochrony przyrody w Drawieńskim Parku Narodowym to inwestycja w przyszłość, która przyniesie korzyści nie tylko dla środowiska, ale także dla przyszłych pokoleń, które będą mogły cieszyć się pięknem i różnorodnością tego wyjątkowego miejsca.
12 gatunków ochrony ścisłej nad rzeką Drawą
Rzeka Drawa jest jednym z najcenniejszych ekosystemów wodnych w Polsce, stanowiąc dom dla wielu gatunków roślin i zwierząt. Wśród nich wiele podlega ścisłej ochronie ze względu na ich rzadkość i ważność dla zachowania bioróżnorodności regionu. Oto 12 gatunków, które są pod ścisłą ochroną w okolicach rzeki Drawy:
- Widłak wroniec – roślina charakterystyczna dla wilgotnych siedlisk, często spotykana wzdłuż brzegów rzek.
- Widłak jałowcowaty – inny przedstawiciel widłaków, preferujący bardziej suchsze stanowiska.
- Nasiężał pospolity – gatunek rośliny, który jest wskaźnikiem czystości wód.
- Troć wędrowna – ryba, która przemierza rzeki w poszukiwaniu miejsc do tarła.
- Troć jeziorowa – gatunek ryby preferujący wody stojące, ale również spotykany w rzekach.
- Pstrąg – popularna ryba w wodach śródlądowych, podlegająca ochronie ze względu na nadmierny połów.
- Lipień – ryba charakterystyczna dla czystych, górskich strumieni.
- Głowacz białopłetwy – rzadki gatunek ryby, który preferuje chłodne wody rzek.
- Certa – mała ryba, często spotykana w wodach rzeki Drawy.
- Sieja – ryba, która jest wskaźnikiem dobrej jakości wody.
- Bielik – majestatyczny ptak drapieżny, który poluje nad wodami rzeki Drawy.
- Kormoran – ptak wodny, który jest częstym gościem nad rzeką Drawą.
Wszystkie te gatunki są niezwykle ważne dla ekosystemu rzeki Drawy i jej okolic. Dzięki ścisłej ochronie mają szansę przetrwać i rozwijać się w naturalnym środowisku. Ochrona tych gatunków jest kluczowa dla zachowania bioróżnorodności regionu i dla przyszłych pokoleń, które będą mogły cieszyć się pięknem i bogactwem przyrody nad rzeką Drawą.
Pozaprzyrodnicze atrakcje na trasie ścieżki poznawcze
Pozycja Pomorska – potocznie: Wał Pomorski
Pozycja Pomorska liczy ok. 900 obiektów rozciągniętych na długości ok. 300km. Fortyfikacja była budowana przez Niemców w okresie 1931-1939, wzdłuż ówczesnej granicy z Polską. Pierwotnie miała służyć obronie przed wojskom polskim, a ostatecznie – przed Armią Czerwoną idącą na Berlin. Liczne zbiorniki i cieki wodne stanowiły naturalne przeszkody terenowe, stąd budowa fortyfikacji w tym miejscu była uzasadniona. Na obszarze Drawieńskiego Parku Narodowego, pozostałości linii obronnej odnajdziemy we wschodniej części Parku. Już na samym początku ścieżki poznawczej „Jezioro Ostrowieckie”, tuż przy parkingu, znajdują się pozostałości dwóch schronów bojowych oraz schronu biernego. Pobliski most nad kanałem, pochodzi z tego samego okresu co fortyfikacje. W konstrukcji obiektu, nad lustrem wody wykonano nisze na materiały wybuchowe, na wypadek konieczności szybkiego wysadzenia przeprawy w powietrze.
Tradycyjne domy drewniane w Puszczy Drawskiej
Charakterystyczny mur pruski oraz domy ryglowe i szachulcowe, choć spotykane w różnych rejonach Polski, zwykle budzą zainteresowanie turystów. W Osadzie Ostrowite, założonej w 1588r., widoczne w konstrukcji domów drewniane słupy, rygle, zastrzały i podwaliny, malowniczo komponują się z pokrytym białym tynkiem wypełnieniem ścian. Dawniej we wsi znajdowało się 19 domostw, aktualnie pozostały 4. Cała Puszcza Drawska, niegdyś była stosunkowo gęsto zaludniona, stąd stare budynki o ciekawej architekturze, znajdziemy w wielu lokalizacjach. Również ruiny dawnych cmentarzy, z charakterystycznymi nagrobkami, w formie ściętych pni drzew, dowodzą gęstszego niegdyś zasiedlenia tych terenów.
Stara Węgornia
Budowa młyna wodnego na rzece Płocicznej miała miejsce w latach 20. XIX w. Inwestycja związana była z majątkiem von Sydowa z Głuska. Na kanale bocznym, tzw. młynówce powstała też pułapka na węgorze (węgornia), która była użytkowana jeszcze do lat 70. XX w. Płociczna, to też ciekawy kawałek historii – od XIV w. była na niej granica Brandenburgii i Wielkopolski, od lat 60. stanowi zaś granicę województw koszalińskiego i poznańskiego, potem pilskiego i gorzowskiego, a obecnie lubuskiego, zachodniopomorskiego i wielkopolskiego. Odwiedzając teraz Starą Węgornię, leżącą na końcu ścieżki poznawczej, drugi brzeg rzeki to już województwo zachodniopomorskie.
Ścieżka poznawcza „Jezioro Ostrowieckie” to kontakt z przyrodą w atrakcyjnym wydaniu
Opisane powyżej atrakcje, to zapowiedź tego, co czeka na osoby przemierzające Drawieński Park Narodowy wzdłuż ścieżki poznawczej „Jezioro Ostrowieckie”. Zalet aktywności na świeżym powietrzu i kontaktu z przyrodą, reklamować nie ma potrzeby. Rekomendować zaś śmiało można samą ścieżkę. To naprawdę piękna opcja na wędrówkę, a odległość 15km w obie strony (lub niespełna 12km – wybierając powrót czarnym szlakiem) w tempie spacerowym, to maksymalnie 5 godzin.