Park Książęcy Zatonie po swojej rewitalizacji w 2020 roku, ponownie stał się miejscem atrakcyjnym, które chętnie przyciąga spacerowiczów. Ponownie – ponieważ za czasów Księżnej Dino, czyli Doroty de Talleyrand-Périgord, był to pałacyk w którym gościły najznakomitsze postaci tamtej epoki. Jakie tajemnice kryje Park Książęcy Zatonie i co dziś możemy tam zobaczyć? Sprawdźmy.
Park Książęcy Zatonie i Księżna Dorota Talleyrand
Pałac w Zatoniu, został wybudowany w 1689 roku w postaci pałacu barokowego przez Balthazara von Unruh. W latach 1842-43 przekształcono go w pałac klasycystyczny, również w 1842 roku zaczęły się prace nad tworzeniem Parku Książęcego Zatonie. Prace zleciła księżna żagańska Dorota Talleyrand-Périgord, która po śmierci stryja swojego męża Karola Talleyranda, zamieszkała w latach 40-tych w Zatoniu. Zanim do tego doszło prowadziła bogate życie kulturalne we Francji, określano ją lwicą paryskich salonów, była miłośniczką i mecenaską sztuki, filantropką, a także interesowały ją sprawy polityczne. Dzięki niej Zatonie zyskało nie tylko piękny park, ale również przybywali tu znakomici artyści tamtej epoki, m.in.: : Peter Lenné, a także Franciszek Liszt. Księżna Dino prężnie działała również w swojej dobroczynności zarówno w Żaganiu, jak i w Zatoniu. Odwiedzała parafie, szkoły, spotykała się z mieszkańcami i otaczała ich opieką. Kiedy zmarła za jej trumną szli mieszkańcy okolicznych wsi i miejscowości, aby oddać hołd księżnej.
Historia Pałacu w Zatoniu – jak wyglądał dawniej?
Dawny wygląd pałacu w Zielonej Górze Zatoniu, pobudza naszą wyobraźnie. Jak wyglądał w czasach, kiedy księżna Dino przechadzała się po terenie parku i urządzała w murach pałacu swoje słynne spotkania?
- Początki pałacu: Pałac został zbudowany pod koniec XVII wieku przez Baltazara von Unruha, marszałka szlachty zielonogórskiej. Jednak jego gruntowna przebudowa miała miejsce w czasach księżnej Doroty. Mimo że kształt i obrys budowli pozostały niezmienione od XVII wieku, jego funkcja uległa zmianie. Przez długi czas, nawet będąc w posiadaniu księżnej Doroty, pałac nie był zamieszkany, ale był doskonale utrzymany.
- Przebudowy i zmiany: Księżna Dorota przeprowadziła szereg zmian w pałacu. W 1815 roku, podczas kongresu wiedeńskiego, wydała dyspozycje dotyczące remontu, w tym wymiany tapet i podłóg. W 1840 roku, po śmierci swojego wieloletniego kochanka i preceptora Karola Maurycego Talleyranda, przybyła do Zatonia i rozpoczęła sądową batalię o odzyskanie Księstwa Żagańskiego.
- Wnętrza pałacu: Po przebudowie księżna przeniosła się na wyższą kondygnację, a parter pełnił funkcje reprezentacyjne. W pałacu znajdowały się różne pomieszczenia, takie jak sień, jadalnia i biblioteka. Biblioteka była znana z bogatego księgozbioru w wielu językach. W pałacu znajdowały się również pomieszczenia służby, a sień ciągnęła się przez cały pałac, dzieląc się na trzy części. Na parterze, były pierwotnie pokoje księżnej, a tuż obok znajdowały się pomieszczenia dla służby. Po przebudowie Księżna Żagańska Dorota de Talleyrand-Périgord przeprowadziła się na wyższą kondygnację, a parter pełnił funkcje reprezentacyjne, znajdowała się tutaj również jadalnia. W przeciwieństwie do innych pomieszczeń, podłoga w najniższej kondygnacji była marmurowa, a nie drewniana
- Otoczenie pałacu: W czasach baroku, parki były nieodłączną częścią wszystkich rezydencji. Księżna Dorota rozbudowała park do ogromnych rozmiarów 30-hektarowego założenia krajobrazowego, powierzając prace mistrzowi architektury krajobrazu Peterowi Josephowi Lenné.
- Dzisiejszy stan pałacu: Obecnie pałac został zabezpieczony jako trwała ruina. Jednak, dzięki wyobraźni, można „zobaczyć” jego wnętrza i przypomnieć sobie jego dawne piękno.
Pałac w Zatoniu to nie tylko zabytek, ale także świadectwo bogatej historii i kultury regionu. Jego przeszłość jest nierozerwalnie związana z postacią księżnej Doroty, która odegrała kluczową rolę w kształtowaniu jego oblicza.
Park w Zatoniu dziś
W 1945 roku, pałac w Zatoniu został spalony przez armie radziecką i przez wiele lat pozostał ruiną, wokół której mieszkańcy Zatonia i okolic chętnie spacerowali. Wciąż było to miejsce atrakcyjne dla pieszych, czy rowerzystów. W 2018 roku, ruiny pałacu zostały zabezpieczone i udostępniane zwiedzającym. W 2020 roku zakończono rewitalizacja parku, której celem było przywrócenie historycznego charakteru. Obecnie możemy podziwiać zabytkowe i zabezpieczone, podświetlane o zmroku ruiny pałacu. Latem odbywają się tam m.in. koncerty i czytanie dramatów przez aktorów. 52 ha parku można pokonać zarówno pieszo, jak i na rowerze. Podczas wyprawy na szlaku natrafimy m.in.: na różaną altankę, Łąkę Księżnej Joanny, a także fontannę z rzeźbą chłopca z łabędziem. W przypałacowej kawiarni, można usiąść zjeść deser i wypić kawę, zaś w oranżerii odbywają się w chłodniejszych miesiącach różne wydarzenia, m.in.: Noc z Norwiedem (zobacz:Noc z Norwidem w Parku w Zatoniu(zielonogorski.pl)). Fundacja Ogrody Kultury im. księżnej Dino organizuje szereg wydarzeń związanych z tradycją pałacu, a także jej dawnymi mieszkańcami – Talleyrandami. Park Książęcy Zatonie można zwiedzić samemu albo z przewodnikiem.
Park i pałac w Zatoniu doceniony
W listopadzie 2021 Narodowy Instytut Dziedzictwa przyznał Zielonej Górze wyróżnienie za rewitalizację Parku Książęcego Zatonie. Park w Zatoniu został wyróżniony w kategorii ,,Przestrzeń kulturowa i krajobraz”. Ponadto trafił do ilustrowanej publikacji, która prezentuje najlepsze realizacje rewitalizacji zabytków w całej Polsce. To kolejna nagroda dla obiektu historycznego w Zatoniu. W 2019 roku, miasto Zielona Góra zostało nagrodzone, za zabezpieczenie ruin pałacu w Zatoniu.
Dorota de Talleyrand-Perigord – biografia księżnej
Dorota de Talleyrand-Perigord, znana również jako księżna Dino, była postacią historyczną związaną z Księstwem Żagańskim. Jej życie i działalność zostały opisane w publikacji pt. „Dorota de Talleyrand-Perigord – księżna Dino i Żagania” autorstwa Błażeja Koski, wydanej w 2022 roku.
Oto kilka informacji na temat tej wyjątkowej postaci:
- Znajomi księżnej Dino: Księżna Dorota miała wielu znajomych, w tym arcybiskupa, z którym łączyło ją wspólne zaangażowanie w dzieła charytatywne. Wspólnie fundowali szkoły, pomagali chorym i poszkodowanym.
- Pałac w Zatoniu: Ten pałac, nazywany czasem „podzielonogórskim Wersalem”, był jednym z miejsc związanych z księżną Dorotą. W czasie jej pogrzebu w Żaganiu, Księżnę Dorotę żegnało ponad 10 tysięcy ludzi, w tym zwykli mieszkańcy oraz chłopi. Po jej śmierci w 1862 roku jej majątek, w tym Zatonie odziedziczył syn Aleksander Edmund markiz de Talleyrand-Périgord.
- Księstwo Żagańskie: Księżna Dorota stała się najsłynniejszą właścicielką pałacu w Żaganiu w XIX wieku.
- Działalność filantropijna: Dorota księżna de Talleyrand-Périgord była znana z prowadzenia działalności filantropijnej oraz szerzenia ekumenizmu.
- Pałac i Park Książęcy w Zatoniu: Księżna Dorota de Talleyrand-Perigord, znana jako księżna Dino, miała francuskie korzenie, co wzbudzało zainteresowanie wielu osób.
Czy Zielona Góra zyskała na rewitalizacji Pałacu Książęcego Księżnej de Talleyrand-Périgord?
Rewitalizacja Pałacu Książęcego Księżnej de Talleyrand-Périgord w Zielonej Górze była jednym z kluczowych projektów miejskich ostatnich lat. Jej celem było nie tylko odnowienie zabytkowego obiektu, ale również przekształcenie go w centrum kultury i turystyki, które przyciągnie zarówno mieszkańców, jak i turystów.
Korzyści dla kultury i edukacji: Po rewitalizacji pałac stał się miejscem licznych wydarzeń kulturalnych, takich jak koncerty, wystawy czy warsztaty. Dzięki temu mieszkańcy Zielonej Góry zyskali dostęp do kultury na najwyższym poziomie, a młodzież miała okazję uczestniczyć w edukacyjnych projektach.
Wzrost atrakcyjności turystycznej: Odnowiony pałac przyciągnął wielu turystów, zainteresowanych historią Księżnej de Talleyrand-Périgord oraz architekturą obiektu. Wpłynęło to pozytywnie na lokalny biznes, zwłaszcza sektor hotelowy i gastronomiczny.
Przestrzeń dla społeczności: Pałac stał się miejscem spotkań dla mieszkańców, oferując przestrzeń do organizacji różnego rodzaju wydarzeń społecznych i biznesowych.
Poprawa wizerunku miasta: Dzięki rewitalizacji pałacu, Zielona Góra wzmocniła swój wizerunek jako miasto dbające o swoje dziedzictwo kulturowe i historyczne.
Podsumowując, rewitalizacja Pałacu Książęcego Księżnej de Talleyrand-Périgord przyniosła Zielonej Górze wiele korzyści. Stała się ona nie tylko inwestycją w przyszłość kulturalną i edukacyjną miasta, ale również ważnym krokiem w kierunku rozwoju turystyki i poprawy wizerunku Zielonej Góry na arenie krajowej i międzynarodowej.
Jak dojechać do Parku Książęcego w Zatoniu
Aby dojechać do Parku Książęcego w Zatoniu, można skorzystać z kilku środków transportu:
- Autobusem MZK: Można skorzystać z linii autobusowej 30B. Przystanek „Zatonie Parkowa” znajduje się tuż przy zachodnim wejściu do parku. Aktualny rozkład jazdy można sprawdzić na stronie MZK Zielona Góra.
- Ścieżką rowerową: Istnieje nowoczesna asfaltowa ścieżka rowerowa, która łączy Zatonie z centrum Zielonej Góry. Jest to doskonała opcja dla miłośników rowerów, którzy chcą połączyć wizytę w parku z aktywnym wypoczynkiem.
- Samochodem: Można dojechać samochodem z Zielonej Góry drogą wojewódzką nr 283. W okolicy parku znajdują się parkingi:
- Parking 1: przy Informacji Turystycznej (ul. Zatonie – Księżnej Doroty 3) – 30m od parku
- Parking 2: wzdłuż drogi przy ul. Księżnej Doroty – 30m od parku
- Parking 3: przy ulicy Strumykowej – 80m od parku
- Parking 4: przy boisku piłkarskim (ul. Zatonie – Różana) – 1500m od parku
Warto dodać, że ruiny pałacu oraz park w Zatoniu są dostępne dla odwiedzających przez całą dobę, a wstęp jest bezpłatny. Jeśli planujesz odwiedzić park z psem, pamiętaj, że musi on znajdować się na smyczy.
Park Książęcy Zatonie godziny otwarcia (Informacja Turystyczna)
Park w Zatoniu można odwiedzać o każdej porze dnia i nocy, jednak Informacja Turystyczna, działa w określonych terminach.
1 listopada – 28/29 lutego:
poniedziałek – wtorek: nieczynne
środa: 8:00 – 16:00
czwartek: 8:00 – 16:00
piątek: 8:00 – 16:00
sobota: 8:00 – 16:00
niedziela: 8:00 – 16:00
1 marca – 31 października:
poniedziałek: nieczynne – nieczynne
środa: 10:00 – 18:00
czwartek: 10:00 – 18:00
piątek: 10:00 – 18:00
sobota: 10:00 – 18:00
niedziela: 10:00 – 18:00
Kawiarnia Cafe Orangerie w Zatoniu:
poniedziałek: 12:00 – 18:00
wtorek: 12:00 – 18:00
środa: 12:00 – 18:00
czwartek: 12:00 – 18:00
piątek: 12:00 – 18:00
sobota: 11:00 – 19:00
niedziela: 11:00 – 19:00
Zobacz również: Lubuskie na weekend