Receptę przez Internet można, jak wskazuje nazwa, uzyskać od lekarza na odległość, bez wychodzenia z domu. Jak zamówić e-receptę? W jaki sposób ją zrealizować? Czy recepty online obejmują wszystkie leki? I co najważniejsze – czy są legalne? Odpowiadamy na te pytania.
Recepta przez Internet – jak to działa?
Recepta przez Internet jest wystawiana podczas konsultacji lekarskiej, która przebiega w całości zdalnie, za pośrednictwem Internetu lub w formie teleporady. Pacjent nie musi wychodzić z domu, wystarczy, że skorzysta z odpowiedniej platformy, która połączy go z lekarzem. Takie rozwiązanie jest bardzo wygodne, gdy dana osoba jest niemobilna, mieszka daleko od gabinetu lekarskiego lub bardzo poważnie choruje. Jest ono pomocne także w sytuacji zagubienia leków albo niezapakowania przyjmowanych leków na wyjazd, kiedy istnieje nagła potrzeba wykupienia ich na nowo.
Zamawianie recepty przez Internet nie powinno sprawić żadnych trudności, nawet starszej osobie. W tym celu pacjent musi udać się na stronę internetową podmiotu medycznego, który realizuje usługi zdalnie lub skorzystać z dedykowanej aplikacji albo platformy medycznej. Następnie pacjent może szybko umówić się na teleporadę, czat online lub czat wideo.
Recepta przez Internet jest wystawiana po ocenie stanu zdrowia pacjenta. Po zakończonej wizycie wysyłany jest do niego 4-cyfrowy kod dostępu. Na recepcie online pacjent znajdzie także inne istotne informację, na przykład związane z datą wystawienia dokumentu, jego terminem ważności czy też sposobem dawkowania przepisanego leku.
Recepta przez Internet – ile kosztuje?
Recepta przez Internet jest bezpłatna dla pacjentów zapisanych do przychodni POZ (NFZ). Natomiast jeśli chcemy otrzymać receptę online prywatnie, samo wystawienie dokumentu nic nie kosztuje, ale należy opłacić koszt prywatnej wizyty u lekarza. Ceny recept bez wychodzenia z domu wystawianych prywatnie zaczynają się już od około 50 złotych.
Recepta przez Internet – jak ją zrealizować?
Recepta wystawiona przez Internet może być zrealizowana w dowolnej aptece. Aby wykupić leki, pacjent musi podać swój numer PESEL oraz 4-cyfrowy kod e-recepty. Możliwe jest również pokazanie farmaceucie ekranu telefonu z otwartym plikiem PDF, na którym widoczny jest kod QR.
Warto wiedzieć: Pacjent może część leków wykupić w jednej aptece i część w drugiej, nie musi szukać takiej placówki, w której dostępne są wszystkie leki [1]. Obowiązuje jednak zasada, że jeśli wykupiono tylko jedno opakowanie danego leku, kolejne opakowania należy zakupić w tej samej aptece, co pierwsze [1].
Recepta przez Internet – których leków nie można w ten sposób kupić?
Istnieją pewne grupy leków, których nie można zamówić w ramach recepty przez Internet. Zaliczają się do nich np. [2, 3, 4]:
- niektóre antybiotyki doustne, których stosowanie powinno być poprzedzone badaniem lekarskim;
- niektóre leki psychotropowe, których nie należy stosować bez oceny przez specjalistę zdrowia psychicznego;
- niektóre leki psychotropowe, których przyjmowanie musi być kontrolowane, ze względu na ryzyko nadużyć lub uzależnienia.
W wymienionych przypadkach, aby uzyskać receptę na leki, konieczne może być odwiedzenie lekarza osobiście.
Recepta przez Internet – czy jest legalna?
Recepta przez Internet jest jak najbardziej legalna, w Polsce rozwiązanie to obowiązuje od stycznia 2020 roku. Jego wprowadzenie zostało uregulowane przez Ustawę z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia [5], natomiast zasady dotyczące wystawiania i realizacji e-recept są określone w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 8 grudnia 2011 r. w sprawie ogólnych warunków umów na realizację recept oraz ramowego wzoru umowy na realizację recept [6].
Recepty online mogą być wystawiane przez uprawnionych lekarzy, lekarzy dentystów, felczerów oraz położne. Są one wprowadzane do elektronicznego systemu, zintegrowanego z centralnym rejestrem prowadzonym przez jednostkę podległą Ministerstwu Zdrowia, Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia (CSIOZ) [7]. Takie rozwiązanie zwiększa bezpieczeństwo pacjentów i redukuje ryzyko nadużyć, mimo to Serwis Ministerstwa Zdrowia i Narodowego Funduszu Zdrowia ostrzega przed możliwymi oszustwami.
W szczególności należy zachować ostrożność, gdy [8]:
- pacjent otrzymał wiadomość SMS lub e-mail z linkiem do kliknięcia (w wiadomości powinien być 4-cyfrowy kod recepty lub PDF z informacjami dotyczącymi e-recepty;
- pacjent otrzymał e-mail z adresu innego niż adres w domenie gov.pl;
- pacjent otrzymał SMS-a lub wiadomość e-mail o e-recepcie, mimo że nie miał umówionej żadnej wizyty i nie zamawiał recepty przez Internet;
- pacjent otrzymał e-mail podpisany przez Ministerstwo Zdrowia lub pacjent.gov.pl – pacjenci dostają e-recepty z systemu e-zdrowia, a nie z ministerstwa, e-maili nie wysyła również portal pacjent.gov.pl.
Aby zminimalizować zagrożenia związane z receptą przez Internet wskazane jest korzystanie z bezpiecznych rozwiązań Ministerstwa Zdrowia – aplikacji mojeIKP oraz Internetowego Konta Pacjenta [9].
Źródła:
1. https://pacjent.gov.pl/internetowe-konto-pacjenta/erecepta [Dostęp: 29.06.2024 r.]
2. Slama, T.G., Amin, A., Brunton, S.A., File, T.M., Milkovich, G., Rodvold, K.A., Sahm, D.F., Varon, J., Weiland, D. (2005). A clinician’s guide to the appropriate and accurate use of antibiotics: the Council for Appropriate and Rational Antibiotic Therapy (CARAT) criteria. The American Journal of Medicine 118(7): 1–6.
3. American Psychological Association. (2012). Inappropriate prescribing. https://www.apa.org. [online] Jun. Available at: https://www.apa.org/monitor/2012/06/prescribing [Dostęp: 29.06.2024 r.]
4. Nirisha, P. L., Malathesh, B. C., Manjunatha, N., Kumar, C. N., Math, S. B., Kiragasur, R. M. (2020). Prescribing Psychotropics: Perspective From Telepsychiatry Operational Guidelines 2020. Indian Journal of Psychological Medicine 42(5): 80S-84S.
5. Ustawa z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia (Dz. U. 2011 nr 113 poz. 657)
6. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 8 grudnia 2011 r. w sprawie ogólnych warunków umów na realizację recept oraz ramowego wzoru umowy na realizację recept (Dz. U. z 2013 r. poz. 364 z późn. zm.)
7. https://cez.gov.pl/pl [Dostęp: 29.06.2024 r.]
8. https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/e-recepta-pod-lupa [Dostęp: 29.06.2024 r.]
9. https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/internetowe-konto-pacjenta-podczas-choroby [Dostęp: 29.06.2024 r.]
