Park Tysiąclecia w Zielonej Górze to miejsce, które zna każdy zielonogórzanin. Znajdujący się w pobliżu centrum miasta przy ul. Wazów i ul. Staszica, jest częstym miejscem spacerów i wypoczynku mieszkańców. Poznaj historię parku, który dawniej pełnił rolę cmentarza.
Park Tysiąclecia w Zielonej Górze zarys historyczny
Obecny Park Tysiąclecia, został założony w I poł. XVII wieku, jako Cmentarz Zielonego Krzyża. Przez lata był związany ze szpitalem stojącym po jego lewej krawędzi. Kiedy rozpoczęto budowę nowego szpitalu przy ul. Wazów, w 1912 roku budynek przekształcono na dom opieki dla starszych osób. Następnie po II Wojnie Światowej, znajdowała się tam Liga Obrony Kraju, ale ostatecznie budynek zburzono w 2011 roku. Sam Cmentarz przekształcono w park w 1966 roku, w tysiąclecie otrzymania chrztu przez Mieszka I i utworzenia Państwa Polskiego – stąd też wywodzi się nazwa Park Tysiąclecia.
Cmentarz Zielonego Krzyża w Zielonej Górze
Dawny cmentarz Zielonego Krzyża został poświęcony 1 lipca 1628 roku, zaś w 1816 roku przystąpiono do poszerzania terenu. Kolejna rozbudowana nastąpiła w 1851 roku, w kierunku wschodnim. W 1923 r. powstał klasycystyczny budynek krematorium, którego architektem był W. Nerche z Dusseldorfu – architekt ogrodów. W 1924 roku, krematorium oddano do użytku i przewidziano tam miejsce dla 550 urn z możliwością powiększenia ich do 1000. W północno-wschodniej części, znajduje się także zaprojektowany przez Nerche Cmentarz Pamięci, gdzie pochowano ofiary I Wojny Światowej. Cmentarz Zielonego Krzyża stał się miejscem spoczynku wielu zasłużonych dla miasta obywateli takich, jak Georg Beuchelt, inżynier i założyciel fabryki Beuchelt. W Dolinie Luizy stworzył takie atrakcje jak basen, czy restauracja z salą taneczną (czytaj: Wagmostaw dawna Dolina Luizy). Na dawnym cmentarzu pochowano również:
- Ernesta Ouviera – burmistrza Zielonej Góry.
- Karla Adolpha Pohlenza – odkrywcę węgla brunatnego w okolicy Zielonej Góry.
- Eduarda Seidela – winiarza.
- Hugo Söderströma – wydawcę gazety „Grunberger Tageblatt”,
- Eduina Teupela – twórcę pierwszej w Zielonej Górze stacji epidemiologicznej.
- Leopoldynę Leszczyńską – właścicielkę tabularną Dwernika z Dwerniczkiem.
Cmentarz Zielonego Krzyża był największą nekropolią przedwojennej Zielonej Góry.
Park Tysiąclecia Dziś
Na Cmentarzu Zielonego Krzyża, chowano zmarłych jeszcze do 1954 roku. Wraz z powstaniem Cmentarza Komunalnego przy ul. Wrocławskiej, w latach 1962-1965 r. ekshumowano ponad 2 tys. zwłok. Od 1966 dawny cmentarz pełni rolę parku, ale zachowano tam m.in. grobowiec Georg Beuchelt i budynek dawnego krematorium (obecnie siedzibę fundacji Warto jest Pomagać). W 2024 roku Park Tysiąclecia zyskał nowy charakter, a jednocześnie zachował swój dawny czar (zobacz: Park Tysiąclecia zostanie zrewitalizowany). W ramach rewitalizacji parku zaszło wiele zmian m.in. wymieniono elementy małej architektury, pojawiły się nowe ławki, lampy, a trasy spacerowe zostały wyrównane. Powstały także nowe nasadzenia, przycięte zostały wysuszone gałęzie i uporządkowano zieleń. Ponadto zrealizowany został Ogród Zmysłów – zadanie z Budżetu Obywatelskiego 2021, proponowane przez stowarzyszenie Warto jest Pomagać. Ogród Zmysłów ma charakter ogrodu sensorycznego, czyli możliwego do eksploracji nie tylko przez zmysł wzorku, ale także dotyku, słuchu i węchu. Dostosowany będzie także osób z niepełnosprawnością, w tym również dla niewidomych. Ponadto jest tutaj również tężnia solankowa oraz wybieg dla psów.
